Logo được thiết kế dựa trên những hình dạng là khối xây dựng của mọi thứ mà chúng ta nhìn thấy được, và ý nghĩa của hình dạng nói lên cơ bản cách chúng ta hiểu thế giới của mình. Hình dạng không chỉ là những công cụ thực tế, mang tính xây dựng: nó mang một vài ý nghĩa được những người làm thiết kế truyền đạt các đặc điểm và cảm xúc theo cách phi ngôn ngữ trong bản thiết kế của mình. Để đảm bảo Logo của bạn đang nói một ngôn ngữ mà người xem của bạn sẽ hiểu, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về ý nghĩa của tâm lý học trong từng hình dạng để tạo nên một Logo hiệu quả và thành công hơn.

1. Tâm lý học hình dạng (The psychology of shape) là gì?

Tất cả các đối tượng thị giác có thể được phân tích dưới dạng hình dạng. Ví dụ, một ngôi nhà bình thường có thể được nhìn nhận như một hình chữ nhật với một tam giác trên đỉnh đầu và mặt trời thường được diễn tả bằng một hình tròn với các đường thẳng xung quanh nó. Mọi người không phải lúc nào cũng quan tâm đến các hình dạng, nhưng những hình dạng bao quanh vẫn luôn tác động mạnh mẽ đến ý thức và hành vi của họ. Khoa học nghiên cứu về ảnh hưởng của hình dạng lên con người được gọi là tâm lý học về hình dạng.

Nghiên cứu cho rằng mỗi hình dạng đều có ý nghĩa riêng và ảnh hưởng đến tâm trí cũng như tác động đến chúng ta một cách khác nhau. Có rất nhiều bài kiểm tra tâm lý được sử dụng để xác định tính cách và điều kiện tinh thần thông qua hình dạng. Sau nhiều năm nghiên cứu và thử nghiệm, các chuyên gia đã xác định ý nghĩa của mỗi hình dạng và làm cách nào mà nó có thể ảnh hưởng đến nhận thức của con người.

2. Tầm quan trọng của hình dạng trong thiết kế logo

Như mỗi màu sắc hay phông chữ đều có ý nghĩa khác nhau, hình dạng của logo cũng gợi ra những cảm xúc và nhận thức khác nhau về thương hiệu của bạn. Hình dạng logo góp phần vào khả năng ghi nhớ và cách người tiêu dùng đón nhận nó, vì vậy bạn cần lựa chọn hình dạng một cách khôn ngoan. 

Trong thiết kế logo, các hình dạng khác nhau có thể giúp tạo ra mối liên hệ tâm lý và cảm xúc rõ ràng hơn giữa thương hiệu và người tiêu dùng. Điều quan trọng là phải hiểu mỗi hình dạng có ý nghĩa gì, có phù hợp với thông điệp mà thương hiệu muốn truyền tải hay không. 

Trong phần tiếp theo, hãy cùng tìm hiểu xem ý nghĩa ẩn sau mỗi hình dạng và mỗi yếu tố hình học được sử dụng trong logo sẽ tác động như thế nào đến cách mà khách hàng cảm nhận về thương hiệu nhé.

3. Tâm lý học của một số hình dạng phổ biến trong thiết kế logo

Có thể chia hình dạng thành 3 loại cơ bản:

• Hình dạng hình học: Bao gồm các hình dạng quen thuộc như hình vuông, hình chữ nhật, hình tròn, hình tam giác, đường thẳng...
• Hình dạng tự nhiên: Là những hình dạng ngoài tự nhiên như hoa, cây, mây, ngôi sao...
• Hình dạng trừu tượng: Thường được sáng tạo từ các hình dạng hình học hoặc hình dạng tự nhiên

Logo hình tròn (hình oval, elip)

Không có các cạnh hoặc góc làm cho thiết kế logo hình tròn trở nên mềm mại, trọn vẹn hơn. Trên thực tế, hình tròn được 20% các ​​thương hiệu nổi tiếng nhất thế giới sử dụng. 

Thiết kế logo sử dụng các hình tròn cùng với màu sắc ấm áp để tạo ra một nhân vật đầu bếp vui vẻ, thân thiện. (Nguồn: bayuRIP)

• Thông điệp cảm xúc tích cực: Hình tròn mang lại cảm giác nhẹ nhàng và thân thiện hơn so với các hình góc cạnh như hình tam giác và hình vuông.
• Sự thống nhất và cam kết: Nhẫn thường được kết nối với ý tưởng về hôn nhân, vì vậy hình tròn được sử dụng trong thiết kế logo dường như truyền đạt một sự ràng buộc quan trọng, ngụ ý cho sự vĩnh cửu.
• Sức mạnh và sự ổn định: Các vòng kết nối nhất quán và chắc chắn, không có bất kỳ chỗ đứt đoạn hoặc khúc ngoặt nào. Điều này có thể làm cho doanh nghiệp của bạn có vẻ đáng tin cậy hơn.

Hình tròn không có cạnh sắc, điều này khiến chúng có vẻ thân thiện. Điều này mang lại một tính cách vui vẻ, gần như tinh nghịch, và chúng thường được tìm thấy trong các thiết kế hướng đến trẻ em. Mặc dù vậy, các vòng tròn không phải là tất cả sự non nớt: thực tế là chúng không có bắt đầu hay kết thúc khiến chúng được liên kết với các khái niệm cao cả như vĩnh cửu hoặc chu kỳ định kỳ, như trong sự mọc và lặn của mặt trời. Nếu thương hiệu của bạn tập trung vào sự gắn kết hoặc sự hài hòa, đoàn kết (chẳng hạn như các tổ chức phi chính phủ) thì có thể cân nhắc đến việc sử dụng hình tròn trong thiết kế.

Logo hình vuông, hình chữ nhật

Hình vuông và hình chữ nhật mang lại cảm giác ổn định và cân bằng trong tâm trí con người. Những hình dạng này được sử dụng để mô tả các ý tưởng về tỷ lệ, sự cân bằng và tính chuyên nghiệp. Một hình vuông hay một hình chữ nhật có thể đủ để tạo niềm tin cho những khách hàng đang tìm kiếm sức mạnh và sự an toàn. Thực tế, một số thứ “an toàn” nhất trên thế giới cũng có hình chữ nhật hoặc hình vuông, chẳng hạn như két sắt, nhà ở hoặc kho tiền.

Thiết kế logo này sử dụng một cái đầu vuông để truyền đạt sự đáng tin cậy cho nhân vật bậc thầy của nó. (Nguồn: *FranD ) 

Trong khi các hình dạng nói chung là các khối xây dựng, hình vuông (hình chữ nhật) là các khối theo nghĩa đen. Nó nhắc nhở chúng ta về các tòa nhà chọc trời và các tòa nhà cao tầng, đặc biệt là khi xếp chồng lên nhau. Nó cũng có xu hướng ngụ ý trọng lượng và tính bất động. Giống như các tòa nhà, bạn mong đợi các quảng trường đứng vững. Tương tự, một nhân vật có vai vuông và/hoặc phần thân trên có thể trở nên mạnh mẽ, uy nghiêm hoặc bất động. Về mặt tính cách, hình vuông có thể ngụ ý cả độ tin cậy và sự nghiêm khắc.

Một số ngành nghề dịch vụ liên quan đến xây dựng, tài chính, công nghệ, tin tức, thông tin... có thể cân nhắc sử dụng hình vuông hoặc hình chữ nhật trong thiết kế logo hoặc các sản phẩm thiết kế khác.

Logo hình tam giác

Giống như hình vuông, hình tam giác nổi bật nhờ sự kết hợp giữa các đường thẳng và góc nhọn. Tuy nhiên, hình tam giác có năng lượng hơn, truyền tải được sức mạnh, táo bạo vì chúng có phương hướng nhất định.

Thiết kế logo này cho một thương hiệu hình xăm sử dụng các hình tam giác để truyền đạt sự ngổ và huyền bí. (Nguồn: ludibes )

Mặc dù chúng không phải là hình dạng duy nhất chứa các điểm và góc, nhưng có một cái gì đó cảm thấy sắc nét hơn về các cạnh của hình tam giác. Hình tam giác nhắc nhở chúng ta về mũi nhọn, và những hàng của chúng có thể giống như răng của cá mập. Như vậy, chúng vốn đã ngụ ý nguy hiểm. Đồng thời, các điểm chỉ theo nghĩa đen và chúng ta đã quen với việc nhìn thấy các hình tam giác trong bối cảnh định hướng, chẳng hạn như la bàn hoặc bản đồ. Tương tự như vậy, nhiều cấu trúc hình tam giác cổ đại như kim tự tháp và ziggurat được cho là đã được xây dựng với ý nghĩa vươn lên thiên đường. Điều này có thể mang lại cho các hình tam giác một không khí hướng dẫn thiêng liêng, tùy thuộc vào bối cảnh.

Logo hình tam giác có thể khó sử dụng vì hầu hết các doanh nghiệp đều quan tâm đến việc làm cho khách hàng của họ cảm thấy an toàn nhất có thể. Tuy nhiên, nhiều thương hiệu đã sử dụng hình tam giác một cách hiệu quả để nâng cao nhận diện về thương hiệu và làm cho hình ảnh của họ trở nên độc đáo hơn. Sự nam tính, mạnh mẽ và góc cạnh của hình tam giác được ứng dụng nhiều trong thiết kế logo của một số lĩnh vực như: Khoa học, vận tải, ô tô, xây dựng...

Logo đường thẳng (dọc và ngang)

Các đường thẳng đứng tạo ra sự liên kết trong tiềm thức với sức mạnh và sự tinh tế, đồng thời làm cho logo trông mỏng hơn. Các đường thẳng đứng rất mạnh mẽ và hấp dẫn. Chúng hướng mắt người xem xuống phía dưới, thường hướng mắt về phía tên thương hiệu.

Logo DHL thêm các đường kẻ ngang vào logo của họ để truyền đạt cảm giác chuyển động và tốc độ.

Mặt khác, các đường nằm ngang tạo cảm giác ổn định và bình tĩnh. Các đường ngang cũng có thể đại diện cho sự năng động và chuyển động. Các doanh nghiệp sáng tạo, vận tải thường sử dụng hình dạng logo này.

Logo hình dạng đường cong

Đường cong mang lại cảm giác chuyển động và nhịp điệu cho logo. Không giống như các đường thẳng nằm ngang hoặc thẳng đứng, các đường cong đều có mang chung một ý nghĩa chuyển động, hạnh phúc và cảm xúc tích cực. Hình dạng này phù hợp với các thương hiệu tập trung vào việc xây dựng liên kết cá nhân với khách hàng của họ. 

Logo Coca Cola thiết kế khá đơn giản với font chữ uốn lượn tựa như dòng nước chảy mềm mại, nhưng lại rực rỡ thu hút với chữ màu đỏ.

Đường cong có xu hướng được coi là nữ tính nên hình dạng này phù hợp với các thương hiệu hướng đến đối tượng nữ giới hoặc các thương hiệu thân thiện với khách hàng như giải trí, đồ ăn thức uống...

Tâm lý học của hình dạng tự nhiên và hình xoắn ốc

Logo hình xoắn ốc không thực sự phổ biến, nhưng hình dạng này giúp logo trở nên sáng tạo, khác biệt và vượt trội hơn.

Logo UBISOFT với thiết kế hình xoắn ốc thể hiện vòng đời phát triển và sáng tạo của họ

Những hình dạng này thường được nhìn thấy trong tự nhiên, ví dụ như vỏ ốc và một số loại hoa, đó là lý do tại sao nó thường được liên tưởng đến vòng đời và sinh trưởng. Ngoài ra, trong một số văn hóa, hình xoắn ốc có thể đại diện cho tri thức và thông tin. Trong xã hội hiện đại, chúng được xem như dấu hiệu của sự sáng tạo và tri thức mới. Các yếu tố tự nhiên trong thiết kế logo tạo nên cảm giác ấm áp, thoải mái mà những hình dạng khác khó có thể mô tả được.

Tâm lý học hình dạng trừu tượng

Hình dạng trừu tượng được sáng tạo từ những hình dạng tự nhiên với nhiều tầng ý nghĩa đặc biệt. Các hình dạng trừu tượng thường dựa vào biểu tượng hoặc những hiểu biết dựa trên kiến thức bên ngoài, ý nghĩa của chúng có thể rất khác nhau tùy thuộc vào hình dạng và bối cảnh cụ thể. Vì vậy, những logo mang hình dạng này tạo nên sự tò mò, bí ẩn và phức tạp.

Biểu tượng Unilever thể hiện sự gắn kết và hài hoà

Vì tính linh hoạt và độc đáo của chúng, các logo trừu tượng được sử dụng trong nhiều ngành khác nhau, từ công nghệ và tài chính đến âm nhạc, thời trang và bán lẻ. Những thiết kế này nhằm mục đích gây tò mò cho khách hàng và truyền cảm hứng cho họ cảm nhận điều gì đó. Nhưng không khiến khách hàng phải hoạt động trí óc quá nhiều để hiểu những gì bạn đang cố gắng truyền đạt. 

4. Cách ứng dụng tâm lý học hình dạng trong thiết kế logo

Xác định giá trị và tính cách thương hiệu

Tương tự như khi lựa chọn font chữ hay màu sắc, sử dụng hình dạng nào cho logo cũng phải đi từ những giá trị và tính cách mà thương hiệu muốn truyền tải.

Hình dạng có thể được sử dụng làm khung tổng thể của logo hoặc được dùng như một yếu tố bổ trợ trong thiết kế. 

Kết hợp hình dạng với các yếu tố thiết kế khác

Chỉ sử dụng hình dạng sẽ không thể thể hiện được thông điệp và ý nghĩa của logo, mà nó cần được sử dụng kết hợp với các yếu tố khác như màu sắc, hình ảnh hay font chữ. 

5. Tổng kết

Lựa chọn hình dạng phù hợp là một bước quan trọng trong quá trình thiết kế logo, bởi mỗi hình dạng đều có một ý nghĩa khác nhau. Tuy nhiên, để logo có thể truyền tải được cá tính và giá trị thương hiệu, bên cạnh hình dạng, logo cần được kết hợp với màu sắc và phông chữ phù hợp.